poniedziałek, 24 kwietnia 2023

 ŚWIATOWY DZIEŃ KSIĄŻKI

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich obchodzimy corocznie 23 kwietnia. Święto ustanowione w 1995 roku przez UNESCO ma na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej prawem autorskim.

Według badań Biblioteki Narodowej (Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2022 r.), tylko 7% Polaków czyta minimum siedem książek w ciągu roku. Jesienią 2022 roku lekturę przynajmniej jednej książki (papierowej lub cyfrowej) zadeklarowało 34% badanych w wieku co najmniej 15 lat.

W świetle tych badań każdy z aktywnych czytelników powinien hucznie obchodzić swoje święto w Światowym Dniu Książki. Zachęcamy wszystkich, którzy lubią czytać książki, by podzielili się ze swoimi przyjaciółmi swoimi fascynacjami książkowymi, zorganizowali wspólne głośne czytanie, koleżeńską wymianę książek. A osoby, które nie czytają zbyt wiele zachęcamy do tego, by poprosiły czytających znajomych o polecenie jakiejś ciekawej książki lub audiobooka.

PRZYGOTOWAŁYŚMY  KILKA CIEKAWOSTEK ZWIĄŻANYCH Z CZYTELNICTWEM


  1. Niejaki Mateusz Jabłoński z Gniezna jest prawdopodobnie najszybciej czytającym na świecie człowiekiem. W minutę potrafił przeczytać ponad 110 tys. słów.

  2. „Słownik gramatyczny języka polskiego” (2007-2015), w swojej obecnej wersji on-line liczy ok. 333 tys. słów.

  3. Badania pokazują, iż przedział wiekowy od 4 do 6 lat - to idealny moment na naukę czytania. Nauka czytania między 6 a 7 rokiem życia - staje się już znacznie większym wyzwaniem.

  4. Według badaczy z Uniwersytetu Yale, trzy czwarte uczniów, którzy radzą sobie słabo z czytaniem w trzeciej klasie podstawówki, będą radzić sobie słabo w dalszej karierze szkolnej i zawodowej.

  5. Z innych badań wynika, że pośród amerykańskich dzieci, które nauczą się czytać przed ukończeniem trzeciej klasy szkoły podstawowej – istotnie mniej prawdopodobne jest to, że skończą w więzieniu, zrezygnują ze szkoły, lub będą brać narkotyki.

  6. Dorośli, którzy czytają regularnie książki, są prawie trzy razy częściej skorzy uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych; prawie cztery razy częściej odwiedzają muzea lub ekspozycje sztuki, ponad dwa razy częściej realizują wolontariat lub charytatywną pracę i około dwa razy częściej uczestniczą w zajęciach sportowych. Szacuje się, że ograniczone zdolności czytania kosztują biznes oraz podatników w USA około 30 miliardów rocznie w straconych pensjach, dodatkach oraz produktywności.

  7. Tygodniowa średnia czasu na całym świecie, poświęconego na czytanie wynosi 6,5 godziny. 

  8. Połowa sprzedawanych obecnie książek jest kupowana przez osoby powyżej 45 roku życia.

  9.  Kobiety kupują 68% wszystkich sprzedawanych książek.

  10. Przeważnie, osoba kupująca książkę spędzi 8 sekund, patrząc na przednia okładkę i 15 patrząc na tylną.

  11. Na której stronie ludzie najczęściej tracą zainteresowanie książką? 18!

  12. Najdłuższy na świecie drużynowy maraton czytania książek na głos, trwał 224 godziny i został wygrany przez Urugwajczyków w centrum handlowym w Paysandu w Urugwaju. Działo się to, między 12 a 22 września 2007 roku.

  13. Napisanie jednej powieści zajmuje średnio 475 godzin.

wtorek, 4 kwietnia 2023

 ŚWIĘTA WIELKANOCNE

Zbliżają się Święta Wielkanocne. To czas zadumy, rozważania nad sensem i wartością życia. Chcemy Wam, drodzy czytelnicy przybliżyć znaczenie  wielu symboli związanych  z obchodami tych świąt. Dowiecie się co oznacza wielkanocne jajko, palma, zajączek, baranek cukrowy,  rzeżucha, wiklinowy koszyczek. Być może ta wiedza sprawi ,że wystawiane w Waszych domach dekoracje świąteczne nabiorą dla Was nowego znaczenia, wartości.

Święta Wielkanocne poprzedza Wielki Post, czyli 40 dni od Środy Popielcowej aż do Wielkiego Czwartku to czas wyciszenia, pojednania, przygotowania się do obchodów Świąt Wielkiej Nocy. Już z tym okresem wiąże się wiele symboli. Jednym z nich jest kolor fioletowy. To właśnie w tym kolorze są szaty duszpasterza, który odprawia msze w czasie Wielkiego Postu. To symbol żałoby ale i pokuty. Symbolem jest również sam post, powstrzymywanie się do jedzenia, spożywanie większej ilości ryb, w tym śledzi. Czynimy to na znak jednoczenia się z Panem Jezusem ale i żalu za swoje grzechy. Na czas Wielkiego Postu powinniśmy powziąć jakieś postanowienia, to doskonały czas na zmiany w swoim życiu, zarówno te mniejsze, jak i większe.



Palma wielkanocna
Związana z Niedzielą Palmową kolorowa palma jest symbolem nieśmiertelności, zwycięstwa nad grzechem i śmiercią, to znak triumfu. Jej świecenie i dekorowanie nią domów ma upamiętniać wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Palme możemy zakupić lub wykonać samodzielnie, to doskonały pomysł na kreatywne spędzenie czasu z dziećmi. Poświęconą w kościele palmę należy umieścić w widocznym miejscu w domu, jej zadaniem jest zapewnienie mieszkańcom zdrowia i szczęścia przez cały rok.

Woda
Woda, używana w kościele ale i ta, którą oblewamy się w Wielkanocny Poniedziałek to symbol odrodzenia, oczyszczenia z grzechu, to woda ze źródła życia. Jej zadaniem jest nie tylko zaspokojenie pragnienia ale również pomoc w odrodzeniu się na nowo, jako ludzi wolnych od grzechu

Oleje
Oleje, które święcone są w kościele w Wielki Czwartek mają symbolizować odpowiedzialność oraz pasję. Są darami Ducha Świętego.

Paschał (świeca wielkanocna)
Zapalana w kościele w okresie wielkanocnym świeca to paschał. Ma ona symbolizować obieranie właściwej drogi, kierunku, w jakim powinniśmy podążać. Jest znakiem Chrystusa, ma rozpraszać mrok i prowadzić nas do niego.


Święconka, czyli symbole w koszyczku wielkanocnym

W Wielką Sobotę udajemy się do kościoła z pięknie przyszykowanymi koszyczkami. To święconka, czyli dary, które chcemy poświęcić przed ołtarzem i spożyć w czasie uroczystego wielkanocnego śniadania. Co powinno znaleźć się w koszyczku wielkanocnym, aby tradycji stało się zadość? Poniżej opis zawartości koszyczka wraz z istotną symboliką poszczególnych elementów.

Jajka
To najważniejszy symbol, który powinien znaleźć się w wielkanocnym koszyczku. Jajko jest w tym wypadku symbolem nowego życia, zmartwychwstania, odrodzenia ale również płodności, urodzaju, zdrowia. Tradycja mówi, że poświęcone jajko powinno się podzielić na tyle części, ilu domowników zasiada do wielkanocnego stołu. Każdy powinien zjeść swoje jajko na stojąco: ma to mu zapewnić zdrowie na cały rok. Pamiętajmy, że w wielkanocnym koszyczku powinny znaleźć się zarówno jajka, które planujemy zjeść w niedzielę ale i pisanki. Ich kolory mają istotne znaczenie: Pisanki w kolorze żółtym oraz zielonym, czyli w kolorach typowo wielkanocnych, symbolizują radość, urodzaj, nowe życie. Pisanki czerwone: przypominają o męce Jezusa. Jajko fioletowe są oznaką żałoby wielkanocnej, a niebieskie: zdrowia i czystości.

Chleb
Chleb, jaki umieszczamy w wielkanocnym koszyczku to dar od Boga, symbol życia, ciało Jezusa. Jego obecność w święconce ma zapewnić domownikom dobrobyt, szczęście i godne życie.



Baranek
Umieszczenie w koszyczku cukrowego baranka lub tego wykonanego z masła jest niezwykle istotne: baranek bowiem jest symbolem zmartwychwstałego Jezusa, to symbol niewinności, czystości ale i posłuszeństwa. Baranek to znak, że Jezus umarł ma krzyżu za nas, a Bóg przebaczył nam tym samym nasze grzechy. To zaproszenie to świętowania z tego powodu i jednocześnie najważniejszy symbol tych Świąt.

Wędlina

W koszyczku wielkanocnym powinny znaleźć się również wędliny, np. kawałek kiełbasy, kilka plasterków szynki. Mają one symbolizować zakończenie postu.

Sól
W święconce znaleźć się musi miejsce i na przyprawy, w tym sól. Jest ona symbolem oczyszczenia, prawdy, jej zadaniem jest zapewnienie nam zdrowia, chronienie od grzechu oraz odstraszanie zła.

Pieprz / chrzan
Ostre przyprawy, w tym korzeń chrzanu czy pieprz symbolizują cierpienie Jezusa. Jako elementy święconki mają zapewnić nam siłę i chronić od złego.


Ciasto

W święconkach bardzo często umieszczamy także kawałek ciasta, w tym babkę czy sernik. Najlepiej, by były to domowe wypieki. Mają one symbolizować naszą doskonałość oraz być symbolem radości z wytrwania w postanowieniach z czasu Wielkiego Postu.

Koszyk wiklinowy
Na uwagę zasługuje również sama symbolika wiklinowego koszyczka. Jest ona symbolem nieśmiertelności ale i naturalności.

Bukszpan jako dekoracja
Święconki bardzo często dekorujemy gałązkami bukszpanu. Prezentują się wtedy elegancko i szykownie. Dlaczego akurat bukszpan? W koszyczku jest on symbolem wieczności, ponieważ gałązki pozostają zielone przez cały rok.

Według tradycji wszystkie poświęcone potrawy powinny być spożyte z całą rodziną w trakcie wielkanocnego śniadania.

Na świątecznym stole: symbole i ich znaczenie


Wiele symboli znajduje się również na wielkanocnym stole oraz związanych jest z obrzędami ludowymi, w tym tradycjami Lanego Poniedziałku. Warto poznać je wszystkie.


Kurczaczek wielkanocny
Mały, żółty kurczaczek jest znanym symbolem świąt Wielkiej Nocy. Jest symbolem radości, nowego życia, odrodzenia z grzechu. Może być dekoracją święconki, świątecznego stołu ale i pojawić się na serwetkach czy obrusie świątecznym. Możemy również stworzyć na mazurku dekorację w kształcie kurczaczka.


Zajączek wielkanocny
Kolejne wielkanocne zwierzątko to zajączek. Jest on symbolem wiosny, witalności, zdrowia oraz odradzającej się po zimie przyrody. Według tradycji to właśnie zając pierwszy zobaczył, jak Pan Jezus wstaje z grobu. Z kolei według podań ludowych i zwyczajów w okresie Wielkie Nocy to zajączek przynosi dzieciom prezenty. Najczęściej są to słodycze lub drobne upominki, schowane obok łóżka lub w sekretnych miejscach, które najmłodsi muszą znaleźć. Zajączek jako figurka również powinien znaleźć się na wielkanocnym stole, może również ozdabiać nasz dom czy ogród w tym wyjątkowym czasie.


Rzeżucha
Przed Wielkanocą bardzo często sadzimy rzeżuchę, aby pięknie udekorowała nam świąteczny stół. Doskonale nadaje się do tego celu ale ważna jest również symbolika tej rośliny. Ma oznaczać nowe życie, być symbolem odrodzenia, zmartwychwstania. To właśnie na łączce z rzeżuchy powinien znaleźć się cukrowy baranek, najistotniejsza ozdoba świątecznego stołu.

  
Lany Poniedziałek
Zwyczaj oblewania wodą, jak wspomniano wcześniej, jest symbolem oczyszczenia z grzechu ale i radości z przesłania tych świąt.

Wielkanoc to święta wyjątkowe, rozpoczynające się okresem Wielkiego postu, czasem wyciszenia i pokuty, następnie ma miejsce przypominanie męki pańskiej i jednocześnie się z cierpiącym Jezusem, po czym następuje czas radosnego oczekiwania i radość ze Zmartwychwstania Chrystusa w Niedzielę Wielkanocną. Z pewnością po zapoznaniu się z informacjami na temat Wielkanocy o wiele świadomiej przeżyjemy kolejne święta wiedząc, jak istotne jest zwracanie uwagi na symbole.